De National Basketball Association, beter gekend als de NBA, telt slechts 500 spelers. Het merendeel van die spelers zijn uiteraard Amerikaans. Het Europese continent wordt vertegenwoordigd door 58 spelers met grote namen zoals Antetokounmpo, Dončić en Jokic. Terwijl die mannen de grote sterren van hun land zijn, heeft België het moeilijk met de zoektocht naar die ene ruwe diamant.
België was met Vrenz Bleijenbergh dicht bij de droom om een landgenoot in de NBA aan het werk te zien, of dat dachten we toch. “Met DJ Mbenga is het ons land slechts een keer gelukt om een Belg in de NBA te krijgen. Sinds hem is het nog steeds wachten op die ene exceptionele speler.”, weet Johan Vande Lanotte, ex-bestuurslid van Belgisch recordkampioen Filou Oostende.
De ondertussen 22-jarige Vrenz Bleijenbergh maakte afgelopen zomer de overstap naar Filou Oostende na een mislukte Summer League bij het team van de Phoenix Suns. De jonge Belg vertelde wel dat hij de kans had om de stap naar de NBA te maken: “Er lag een two-way contract op tafel bij een NBA-team, maar omdat ik ook nog een contract had bij de Antwerp Giants is dat er toen niet van gekomen. Ik ben dan naar Sevilla in de Spaanse competitie getrokken om mij verder te ontwikkelen.” Dennis Xhaët, presentator van basketbalpodcast X and O’s en basketbalkenner, vindt dat we bij het verhaal van Vrenz toch een kanttekening moeten maken: “Dat Vrenz een contract had bij de Giants, is eigenlijk het probleem niet. Het NBA-team wou gewoon niet de gevraagde centen op tafel leggen voor hem, wat geen bedragen zijn zoals bij voetbal. Dus als dat team hem echt zou gewild hebben, hadden ze die som gewoon betaald.”
Na een moeilijk seizoen bij Sevilla trok Bleijenbergh toch naar Amerika, in de G-League. De Belgian Lion tekende begin dit jaar bij de Windy City Bulls, de satellietploeg van NBA-team de Chicago Bulls. Een nieuw hoofdstuk in het verhaal om zijn NBA-droom toch waar te maken. In de zomer van dit jaar trad hij aan in de Summer League met het team van de Phoenix Suns. “In de Summer League heb ik geen geluk gehad omdat er toen net een speler van het eerste team uit blessure kwam en ritme moest opdoen. Hij speelde op mijn positie, dat heeft veel van mijn speelkansen weggenomen.”, somde Vrenz Bleijenbergh op over zijn teleurstellende Summer League. Nu is hij bijna een half seizoen ver met zijn nieuwe club Filou Oostende en is zijn toekomstvisie al wat veranderd: “De NBA-droom blijft er uiteraard, maar als ik die zou moeten opbergen dan is de Euroleague natuurlijk mijn doel. Als je ziet hoe Ismaël Bako nu bij Bologna heel goed speelt, is dat zeker ook een doel voor mij.” Toch wil Dennis Xhaët ook bij de Summer League van Bleijenbergh een nuance maken: “Ik vind Vrenz een heel erg goeie speler, die zeker de kwaliteit heeft om NBA te kunnen spelen. In de Summer League gaat het nu eenmaal om je kans grijpen en draait het om speeltijd af te dwingen. Als je in de Summer League amper minuten krijgt, dan weet je dat je niet naar NBA gaat.”
Als het op sport aankomt, hebben we oogkleppen op in België. Het is wielrennen en voetbal en daarbovenop nog eens wielrennen en voetbal.
Dennis Xhaët
Een kleine sport in een klein land
De Belgische baskettop bevindt zich momenteel in de Euroleague, de beste competitie in Europa. Met Ismaël Bako, Retin Obasohan en Sam Van Rossom heeft ons land drie toppers die aantonen dat ze een hoog niveau aankunnen. Ondanks het hier en daar afleveren van enkele goede spelers, lukt het ons land niet om een Belg naar die felbegeerde NBA te loodsen. Waar liggen de pijnpunten van het Belgische basket?
Het eerste grote probleem dat basket kent in België, is dat het geen populaire sport is: “Als het op sport aankomt, hebben we oogkleppen op in België. Het is wielrennen en voetbal en daarbovenop nog eens wielrennen en voetbal, daar stopt het.”, vertelt Dennis Xhaët, basketbalkenner en presentator van basketbalpodcast X and O’s. Sportieve prestaties zoals de Antwerp Giants die in 2019 de final four van de Champions League haalden of de Belgian Cats en Lions die zich tonen op grote toernooien, zorgden de laatste jaren voor het beetje aandacht die het Belgische basket kreeg de laatste jaren. Volgens voormalig bestuurslid van recordkampioen Filou Oostende, Johan Vande Lanotte, zitten we door die mindere belangstelling voor basket met nog een ander probleem: “Bereiken we in België wel de beste atleten voor basketbal? De meeste jongens kiezen op jonge leeftijd nog steeds duidelijk het meest voor voetbal.” België is nu eenmaal voetbalgek, wat duidelijk te zien is in de aandacht die naar andere sporten gaat. “In België, waar basketbal al van bij de jeugd overstegen wordt door andere sporten, is het afwachten tot dat ene exceptionele talent”, concludeert Vande Lanotte.
De NBA kondigde in een tweet met trots aan dat er 120 internationale spelers op de 2022-2023 NBA-rosters stonden. Van de 120 internationale spelers zaten er 58 Europeanen tussen. Basketbalgrootmachten als Frankrijk, Spanje, Duitsland en Servië leveren meerdere spelers af, maar voor een land zonder grote basketcultuur is het wachten op die ene uitzonderlijke speler. “Het is heel moeilijk om als Belg of Nederlander de NBA te halen. Als Serviër, Fransman of Spanjaard is het toch wel iets makkelijker, want zij hebben landgenoten in de NBA die het goed doen en waardoor de ogen automatisch naar zulke landen gaan”, vat Vrenz Bleijenbergh samen. Het ideale profiel: groot, sterk, behendig, technisch en explosief kan met de goede begeleiding zeker een plekje bemachtigen in de NBA. In België zijn er spelers met dergelijke kwaliteiten, maar dan is er nog steeds een traject nodig zonder moeilijkheden in het parcours om een weg naar de top te vinden. Geselecteerd worden voor de NBA-draft is lastig, want er zijn maar een beperkt aantal plaatsen, waarvan de meeste worden ingevuld door Amerikaanse talenten. Als Europese spelers, laat staan als Belgische speler, moet je dus absolute top zijn om ook echt gekozen te worden.
The NBA today announced that 120 international players from 40 countries are on opening-night rosters for the 2022-23 season.
— NBA Communications (@NBAPR) October 18, 2022
This marks the first time that opening-night rosters have at least 120 international players in consecutive seasons.
More ➡️ https://t.co/LiC2zod2cT pic.twitter.com/SFsPGIOkz2
Wat met de jeugd?
De NBA telt dus 58 Europeanen, dan kan daar toch makkelijk een Belg bij? Helaas is dat niet het geval. “Het lijkt tegenwoordig misschien makkelijker om als Europeaan of internationale speler in de NBA te raken, maar dat is het zeker niet. Er komt heel veel bij kijken om daar kans te maken, laat staan het er echt maken. Een speler moet de juiste connecties hebben en iemand die in zijn kwaliteiten gelooft, maar het allerbelangrijkste is nog steeds zijn eigen kwaliteit”, geeft Xhaët mee.
Het verhaal start natuurlijk van bij de eigen jeugdopleidingen van de clubs en nationale ploeg. “Daar mist de Belgische basketbalbond urgentie”, vult Dennis Xhaët aan. De Belgische bond moet niet ver zoeken naar een goed voorbeeld volgens Xhaët: “In het Belgische hockey ontbreekt die urgentie op het vlak van jeugdwerking niet. Binnen die sport is er een mooi project gestart omdat ze op de Olympische Spelen successen wouden halen, dat heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. In het Belgische basket is er niet zo’n project, daar zou de bond zeker een sterkere rol in kunnen spelen.” De bond moet uiteraard niet alle verantwoordelijkheid dragen. De jeugdopleidingen zelf bevinden zich vooral binnen de clubs en de aanpak daarvan is aan de club in kwestie. “De jeugdopleidingen in het Belgisch basket zijn zeer onverdeeld. Iedere ploeg in België heeft zelf in de hand in hoeverre ze beroep doen op hun jeugdspelers. Een voorbeeld aan de Belgische situatie is hoe Frankrijk hun jeugdspelers aanpakt, waar alle beste jeugdspelers in een ploeg in derde nationale spelen. Wanneer die spelers daar 18 worden, kunnen ze de keuze maken naar welke ploeg ze gaan in Frankrijk of in het buitenland”, geeft Johan Vande Lanotte mee. In België hebben we basketbalscholen in Brugge en Wilrijk, maar die zijn niet te vergelijken met wat Frankrijk doet.
“Als een Belg in college basketbal zich naar die killer mentaliteit kan omzetten, is alles mogelijk.”
Omar Thielemans
De jonge talenten meer in de kijker zetten
Omar Thielemans speelt nu zijn eerste seizoen voor Belfius Mons-Hainaut na vier jaar college basketbal over de grote plas. In Amerika zag Thielemans hoe jonge talenten al heel snel veel aandacht kregen: “Hier in België weten de profs wel wie goed is en waar het talent zit, maar die staan vaak niet genoeg of gewoon niet in de spotlights. In Amerika worden talenten vanaf high school al gepromoot en worden ze meteen binnen een bepaalde rangschikking geplaatst. Scouts weten aan de hand van de rangschikkingen meteen wie ze in de gaten moeten houden. Sommige van die gasten zijn pas 16 en toch is hun naam al gekend binnen de NBA.” Het voorbeeld van Vrenz Bleijenbergh is een van de weinige verhalen over een Belg die bijna in de NBA stond. Bleijenbergh werd in die periode ook vaker gepromoot en werd er een bepaalde hype rond de speler gecreëerd.
Thielemans gelooft in een Belgisch verhaal in de NBA. De Gentenaar noemde ook enkele Belgen die momenteel goed meedraaien in het Amerikaanse college basketbal: “Alles hangt natuurlijk af van het parcours van de speler zelf. Momenteel zijn er spelers zoals Toumani Camara en Ajay Mitchell die goed spelen in college en ook opgevolgd worden door een paar NBA-teams. College basketbal valt ook echt niet te onderschatten, daar speelt iedereen voor zichzelf en voor zijn eigen NBA-droom. Als een Belg zich ook naar die killer mentaliteiten kan omzetten, is alles mogelijk.”
REPORTAGE. Omar Thielemans (23) keert na vier jaar college basketbal terug naar België.
Momenteel werkt de embedded link niet. De reportage kan je momenteel wel al bekijken op Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=MnFwDeJiW5M&t=4s
REPORTAGE. Vrenz Bleijenbergh(22) is terug in België om opnieuw geluk en spelplezier te vinden.
Momenteel werkt de embedded link niet. De reportage kan je momenteel wel al bekijken op Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=fagZ8SkY_Rg&t=15s